Ποια είναι τα αίτια του πονόλαιμου;
Τις περισσότερες φορές ο πονόλαιμος προκαλείται από έναν ιό1. Οι πιο συχνές ιογενείς αιτίες είναι1,2,3:
- Το κοινό κρυολόγημα
- Η γρίπη
- Η COVID-19
Αυτές οι ιογενείς λοιμώξεις προκαλούν συνήθως πονόλαιμο και βήχα, αν και αυτό δεν συμβαίνει πάντα.
Μπορεί επίσης να προκαλέσουν τα ακόλουθα συμπτώματα1:
- Πυρετό
- Πονοκέφαλο
- Αίσθημα γενικής αδιαθεσίας (αίσθημα κακουχίας)
- Πόνο στους μύες και στις αρθρώσεις
- Ρινική καταρροή
- Πρησμένους αδένες
Λιγότερο συχνά, ο πονόλαιμος μπορεί επίσης να οφείλεται σε λοίμωξη από βακτήρια ή μύκητες1. Η μόλυνση από Streptococcus pyogenes, δηλ. η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, αντιπροσωπεύει περίπου το 15% όλων των περιστατικών πονόλαιμου1. Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα τείνει να προσβάλλει περισσότερο τα παιδιά από ό,τι τους ενήλικες1.
Τα τυπικά συμπτώματα της στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας είναι1:
- Πυρετός και πονόλαιμος
- Πονοκέφαλος
- Αίσθημα γενικής αδιαθεσίας (αίσθημα κακουχίας)
- Κοιλιακός πόνος
- Ναυτία και εμετός
Άλλες πιθανές αιτίες του πονόλαιμου περιλαμβάνουν1,4 τη λοιμώδη μονοπυρήνωση, η οποία ονομάζεται επίσης αδενικός πυρετός.
Πόσο διαρκεί ο πονόλαιμος;
Ο πονόλαιμος συνήθως δεν προκαλεί ανησυχία και τα περισσότερα περιστατικά υποχωρούν μετά από μερικές ημέρες ή μια εβδομάδα1,4. Αυτό ισχύει για τον πονόλαιμο που οφείλεται σε κρυολόγημα, γρίπη, COVID-19, στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα και άλλες ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις1.
Σε πολύ λίγες περιπτώσεις, ο πονόλαιμος μπορεί να διαρκέσει περισσότερο. Για παράδειγμα, στη λοιμώδη μονοπυρήνωση, ο πονόλαιμος μπορεί να διαρκέσει 1–3 εβδομάδες1.
Πώς μπορούμε να απαλλαγούμε από τον πονόλαιμο και τον βήχα;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο πονόλαιμος υποχωρεί από μόνος του μετά από μερικές ημέρες5. Ωστόσο, εάν αισθάνεστε πολύ άβολα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και θέλετε να ανακουφιστείτε από τον πόνο, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να δοκιμάσετε.
Στις σπιτικές θεραπείες του ξηρού βήχα και του πονόλαιμου περιλαμβάνονται οι εξής2,5:
- Να μένετε καλά ενυδατωμένοι και να διατηρείτε τον λαιμό υγρό, καθώς αυτό καταπραΰνει τον ερεθισμό
- Πιείτε ένα ζεστό ρόφημα, όπως τσάι με μέλι και λεμόνι, ή φάτε μια ζεστή σούπα
- Γαργάρες με ζεστό νερό και αλάτι
- Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα ή νεφελοποιητή, ο οποίος μπορεί να εμποδίσει τον αέρα από το να γίνει πολύ ξηρός και να προκαλέσει ερεθισμό
Τι πρέπει να τρώμε και να πίνουμε;
Όταν έχετε πονόλαιμο, ορισμένα τρόφιμα και ποτά μπορούν επίσης να τον καταπραΰνουν. Κατά γενικό κανόνα, προτιμήστε μαλακές τροφές τις οποίες είναι εύκολο να μασήσετε και να καταπιείτε5.
Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι, ενώ ορισμένες τροφές μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον πονόλαιμο, ορισμένα άλλα τρόφιμα και ποτά μπορεί να προκαλέσουν επιπλέον πόνο. Μπορεί να κάψουν ή να ερεθίσουν ακόμη περισσότερο τον λαιμό σας, επομένως θα πρέπει να τα αποφεύγετε6.
Παραλείπετε τα ακόλουθα τρόφιμα και ροφήματα όταν έχετε πονόλαιμο6:
- Πολύ ζεστά τρόφιμα και ροφήματα
- Πικάντικα γεύματα
- Τραγανά, τραχιά φαγητά, όπως πατατάκια τορτίγιας ή πατατάκια από πατάτες
- Αλκοολούχα ποτά
Πότε πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό για τον πονόλαιμο
Επισκεφτείτε γιατρό εάν2,4:
- Ο πόνος στον λαιμό σας είναι έντονος
- Τα συμπτώματά σας χειροτερεύουν ή δεν βελτιώνονται μετά από μερικές ημέρες ή μια εβδομάδα
- Εκτός από τον πονόλαιμο, έχετε πολύ υψηλό πυρετό, ρίγη και αισθάνεστε ζεστοί ή έχετε πρησμένους αδένες
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν αμυγδαλίτιδα ή μία βακτηριακή λοίμωξη, όπως στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα2.
Θα πρέπει επίσης να επισκεφτείτε γιατρό εάν:
- Υποβάλλεστε σε θεραπεία για καρκίνο, έχετε διαβήτη ή είστε ανοσοκατεσταλμένοι
- Έχετε συχνά πονόλαιμο
Συχνές Ερωτήσεις
- Καπνός τσιγάρου
- Ερεθιστικές ουσίες που εισπνέετε, για παράδειγμα, σε μέρη με καπνό
- Ζεστός, ξηρός αέρας
- Ζεστά τρόφιμα και ροφήματα
- Χημικές ουσίες που εισπνέετε
- Αιθαλομίχλη και ρύπανση
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο λαιμός σας είναι πιθανό να ξηρανθεί, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τον πονόλαιμο7.
Άλλοι παράγοντες που μπορούν να ερεθίσουν τον πονόλαιμο είναι οι εξής1,4:
Ναι, η χρόνια γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, γνωστή και ως ΓΟΠ, μπορεί να προκαλέσει βήχα και πονόλαιμο8. Σύμφωνα με το Διεθνές Ίδρυμα για τις Διαταραχές του Γαστρεντερικού, τα πρόσθετα συμπτώματα της ΓΟΠ περιλαμβάνουν καούρα, βραχνάδα το πρωί, ερυγές και δύσοσμη αναπνοή8.
Ναι, οι αλλεργίες μερικές φορές προκαλούν πονόλαιμο και βήχα, αλλά όχι πυρετό7. Ορισμένες αλλεργίες, όπως η αλλεργική ρινίτιδα, προκαλούν βήχα λόγω οπισθορρινικής καταρροής, που συμβαίνει όταν συσσωρεύεται υπερβολική ποσότητα βλέννας στο πίσω μέρος του λαιμού στο πλαίσιο της αλλεργικής αντίδρασης του σώματος9.
Προϊόντα
- Tanz RR, Shulman ST; Edited by. Sore Throat. Practical Strategies in Pediatric Diagnosis and Therapy. 2004:3–15. doi: 10.1016/B978-0-7216-9131-2.50005-1. Epub 2009 May 15. PMCID: PMC7155522.
- NIH News in Health, National Institutes of Health, Department of Health and Human Services, March 2013, accessed 17/11/2022, available at https://newsinhealth.nih.gov/2013/03/soothing-sore-throat
- ZOE app, “What are the symptoms of Omicron?,” accessed 17/11/2022, available at https://joinzoe.com/learn/omicron-symptoms
- Sore throat, NHS, accessed 17/11/2022, available at https://www.nhs.uk/conditions/sore-throat/
- Long COVID: Cough, NHS inform, accessed 17/11/2022, available at https://www.nhsinform.scot/long-term-effects-of-covid-19-long-covid/signs-and-symptoms/long-covid-cough
- Eating Tips When You Have a Sore Throat or Mouth, or Swallowing Problems. Allina Health. 2022. https://account.allinahealth.org/library/download?templateUID=39D9FBC3-FBCE-4D05-87D0-3FC666F7E5B3&documentUID=80055512-f116-460c-97ef-735e7968e402
- NIH News in Health, National Institutes of Health, Department of Health and Human Services, Cold, Flu, or Allergy? Know the Difference for Best Treatment, October 2014, accessed 17/11/2022, available at https://newsinhealth.nih.gov/2014/10/cold-flu-or-allergy
- International Foundation for Gastrointestinal Disorders (IFFGD), Overview: Symptoms of GERD, accessed 17/11/2022, available at https://aboutgerd.org/signs-and-symptoms/signs-and-symptoms-overview/
- Sharma S, Hashmi MF, Alhajjaj MS. Cough. [Updated 2022 Aug 18]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493221/
- InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Acute bronchitis: Overview. [Updated 2020 Dec 2]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK458291/