Ποιες είναι οι βασικές συμβουλές για την αποφυγή του κρυολογήματος;
Το κοινό κρυολόγημα προκαλείται από ιούς και οι ιοί είναι πολυάριθμοι2! Υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο κρυολογήματος, αλλά είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι συμβουλές για την πρόληψη δεν εγγυώνται 100% προστασία από τους ιούς που προκαλούν τα κρυολογήματα. Μπορεί να τηρήσετε αυστηρά όλες τις συμβουλές που περιέχονται σε αυτό το άρθρο και παρόλα αυτά να κρυολογήσετε. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Οι ιοί που προκαλούν κρυολόγημα είναι έξυπνοι και ύπουλοι μικροοργανισμοί.
Ωστόσο, μπορούμε να δοκιμάσουμε ό,τι περισσότερο μπορούμε για να δώσουμε στον εαυτό μας την καλύτερη δυνατή ευκαιρία να μην κρυολογήσει. Το μυστικό για την πρόληψη του κρυολογήματος είναι να κατανοήσουμε πώς κολλάμε συνήθως. Οι ιοί που προκαλούν τα κρυολογήματα μεταδίδονται μέσω σταγονιδίων που εισπνέουμε από τον αέρα ή βρίσκονται σε συνηθισμένες επιφάνειες, όπως οι χειρολαβές στις πόρτες και οι διακόπτες για το φως2.
Άρα, για να αποφύγετε το κρυολόγημα, φροντίστε να κάνετε τα εξής1,2:
- Πλένετε τακτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή χρησιμοποιήστε ένα απολυμαντικό χεριών με βάση το οινόπνευμα1,2.
- Αποφεύγετε τη στενή επαφή με άτομα που είναι άρρωστα1,2 και φοράτε μάσκα στα μέσα μαζικής μεταφοράς3.
- Αποφεύγετε να μοιράζεστε φλιτζάνια, ποτήρια και πιάτα με άτομα που μπορεί να είναι άρρωστα2.
- Μην αγγίζετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας χωρίς να έχετε πλύνει πρώτα τα χέρια σας1,2.
Πώς μπορούμε να σταματήσουμε ένα κρυολόγημα προτού εκδηλωθεί πλήρως;
Δεν υπάρχει θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα5. Έτσι, στην ουσία, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα για να σταματήσετε το κρυολόγημα αφότου εμφανιστεί. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε το ανοσοποιητικό σας σύστημα να καταπολεμήσει τον ιό. Αυτά περιλαμβάνουν τα προφανή: να ξεκουράζεστε, να μένετε ενυδατωμένοι πίνοντας άφθονα υγρά και να τρώτε υγιεινά5.
Αποφύγετε το στρες
Κάποιες μελέτες έχουν δείξει ότι το χρόνιο στρες αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης κρυολογήματος. Αυτό συμβαίνει επειδή το στρες επηρεάζει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει υπερβολική φλεγμονή στο σώμα6. Έτσι, εάν θέλετε να βοηθήσετε το ανοσοποιητικό σας να καταπολεμήσει το κρυολόγημα, προσπαθήστε να αποφεύγετε τις αγχωτικές καταστάσεις όσο το δυνατόν περισσότερο και βρείτε τρόπους να χαλαρώνετε.
Να κοιμάστε αρκετά
Διάφορες μελέτες7 έχουν δείξει ότι η στέρηση ύπνου (που οφείλεται είτε στο ότι δεν κοιμόμαστε αρκετά είτε στο ότι ξυπνάμε κατά τη διάρκεια του ύπνου) αυξάνει την πιθανότητα λοίμωξης. Το ίδιο ισχύει και για το κοινό κρυολόγημα.
Αν κοιμάστε λιγότερο από 6 ώρες επί 7 ημέρες, αυτό μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης κοινού κρυολογήματος. Φροντίζετε λοιπόν να κοιμάστε 7–8 ώρες κάθε βράδυ.
Λαμβάνετε προβιοτικά
Μια ανασκόπηση διαπίστωσε ότι η λήψη προβιοτικών από την οικογένεια Lactobacillus μπορεί να προλάβει τα κοινά κρυολογήματα3. Ωστόσο, τα στοιχεία δεν είναι εντελώς πειστικά προς το παρόν3. Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η λήψη προβιοτικών μείωσε κατά 24% τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως το κοινό κρυολόγημα14.
Συμπληρώματα σκόρδου, γαργάρες με νερό και εχινάκεια
Το σκόρδο και οι γαργάρες έχουν επίσης παρουσιάσει κάποια οφέλη στην πρόληψη του κρυολογήματος3. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η εχινάκεια μπορεί επίσης να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση του κρυολογήματος, αλλά χρειάζονται πολύ περισσότερες έρευνες για να το επιβεβαιώσουμε2,15.
Ο ψευδάργυρος και οι βιταμίνες στην πρόληψη του κρυολογήματος
Η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου τους χειμερινούς μήνες μείωσε τον αριθμό των κρυολογημάτων σε κάποιες μελέτες3,4. Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη τουλάχιστον 75 mg ψευδαργύρου την ημέρα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του αριθμού των ημερών που είστε άρρωστοι με κρυολόγημα4,8.
Ωστόσο, η λήψη υπερβολικής ποσότητας ψευδαργύρου μπορεί να προκαλέσει στομαχικές ενοχλήσεις, επομένως χρειάζονται περισσότερες έρευνες3,4,8. Επομένως, μπορούμε να υποθέσουμε ότι, σε γενικές γραμμές, τα υγιή επίπεδα ψευδαργύρου είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στο οπλοστάσιο του ανοσοποιητικού μας κατά του κρυολογήματος.
Η ιδέα ότι η λήψη βιταμίνης C θα σας βοηθήσει να προλάβετε ένα κρυολόγημα δυστυχώς είναι μύθος. Ωστόσο, τα καλά νέα είναι ότι η τακτική λήψη βιταμίνης C πριν από το κρυολόγημα μπορεί να μειώσει τον χρόνο που είστε άρρωστοι9.
Μια ευρείας κλίμακας ανασκόπηση της Βιβλιοθήκης Cochrane διαπίστωσε ότι η λήψη τουλάχιστον 0,2 g/ημέρα βιταμίνης C μείωσε τη διάρκεια της νόσησης έως και κατά 12% στους ενήλικες και έως και κατά 18% στα παιδιά.10 Αυτό σημαίνει ότι ένα κρυολόγημα που θα διαρκούσε 10 ημέρες χωρίς τη λήψη βιταμίνης C, θα περάσει σε περίπου 9 ημέρες στους ενήλικες και σε 8 ημέρες στα παιδιά.
Οι συγγραφείς της ανασκόπησης δεν βρήκαν κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι η λήψη βιταμίνης C προλαμβάνει το κρυολόγημα. Επίσης, δεν βρήκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η βιταμίνη C μας βοηθά να ξεπεράσουμε το κρυολόγημα γρηγορότερα εάν αρχίσουμε τη λήψη της αφού αρρωστήσουμε.10
Από την άλλη, ολοένα και περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη D προλαμβάνει το κρυολόγημα και τη γρίπη. Αν και δεν υπάρχει εγγύηση ότι η βιταμίνη D θα σας προστατεύσει από το κρυολόγημα και τη γρίπη, τα επαρκή επίπεδα βιταμίνης D είναι βασικός παράγοντας για τη διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος11.
Η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D τον χειμώνα και η επαρκής έκθεση στον ήλιο καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους είναι καλοί τρόποι για να διατηρήσετε ικανοποιητικά επίπεδα βιταμίνης D11.
Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα γενικά;
Για να παραμείνουμε υγιείς το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε για να διατηρήσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα ενεργό και δυνατό, με τις παρακάτω συμβουλές12:
- Να τρώμε υγιεινά, δηλαδή η διατροφή μας να περιέχει άφθονα φρούτα και λαχανικά, ισορροπημένες ποσότητες άπαχης πρωτεΐνης, δημητριακά ολικής άλεσης και γαλακτοκομικά. Μια υγιεινή διατροφή περιορίζει τα κορεσμένα λίπη, τη χοληστερόλη, το αλάτι και τα πρόσθετα σάκχαρα.
- Να μένουμε σωματικά δραστήριοι
- Να διατηρούμε ένα υγιές βάρος
- Να κοιμόμαστε επαρκώς
- Να κόψουμε το κάπνισμα ή να μην το ξεκινήσουμε καθόλου
- Να μην πίνουμε αλκοόλ ή να πίνουμε μόνο με μέτρο
- Να αποφεύγουμε το στρες και να βρίσκουμε τρόπους για χαλάρωση6
Συχνές Ερωτήσεις
Ένα κρυολόγημα ξεκινά με την περίοδο επώασης, η οποία ακολουθείται από την εμφάνιση των συμπτωμάτων, την ύφεση και, τελικά, την ανάρρωση13. Τα συμπτώματα συνήθως κορυφώνονται 4 έως 7 ημέρες μετά τη μόλυνση13. Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τα 4 στάδια του κρυολογήματος, διαβάστε το άρθρο «Πόσο διαρκεί ένα κρυολόγημα».
Προϊόντα
- CDC, Common Colds, Protect Yourself and Others, accessed 08/12/2022, available at https://www.cdc.gov/features/rhinoviruses/
- InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Common colds: Overview. [Updated 2020 Oct 8]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279543/
- Allan GM, Arroll B. Prevention and treatment of the common cold: making sense of the evidence. CMAJ. 2014 Feb 18;186(3):190-9. doi: 10.1503/cmaj.121442. Epub 2014 Jan 27. PMID: 24468694; PMCID: PMC3928210.
- Science M, Johnstone J, Roth DE, Guyatt G, Loeb M. Zinc for the treatment of the common cold: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. CMAJ. 2012 Jul 10;184(10):E551-61. doi: 10.1503/cmaj.111990. Epub 2012 May 7. PMID: 22566526; PMCID: PMC3394849.
- NHS inform, Common cold - Illnesses & conditions, accessed 08/12/2022, available at https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/infections-and-poisoning/common-cold
- Cohen S, Janicki-Deverts D, Doyle WJ, Miller GE, Frank E, Rabin BS, Turner RB. Chronic stress, glucocorticoid receptor resistance, inflammation, and disease risk. Proc Natl Acad Sci U S A. 2012 Apr 17;109(16):5995-9. doi: 10.1073/pnas.1118355109. Epub 2012 Apr 2. PMID: 22474371; PMCID: PMC3341031.
- Prather AA, Janicki-Deverts D, Hall MH, Cohen S. Behaviorally Assessed Sleep and Susceptibility to the Common Cold. Sleep. 2015 Sep 1;38(9):1353-9. doi: 10.5665/sleep.4968. PMID: 26118561; PMCID: PMC4531403.
- NIH, Zinc, Health Professional Fact Sheet, accessed 08/12/2022, available at https://ods.od.nih.gov/factsheets/Zinc-HealthProfessional/
- InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Common colds: Does vitamin C keep you healthy? [Updated 2020 Oct 8]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279544/
- Hemilä H, Chalker E. Vitamin C for preventing and treating the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jan 31;2013(1):CD000980. doi: 10.1002/14651858.CD000980.pub4. PMID: 23440782; PMCID: PMC8078152.
- Beth Kitchin, MS, RD, The University of Alabama at Birmingham, Fending Off the Cold and Flu with Vitamin D?, accessed 08/12/2022, available at https://www.uab.edu/shp/nutritiontrends/nutrition-know-how/consumer-concerns/fend-cold-flu-with-vitamin-d
- CDC, Six Tips to Enhance Immunity, accessed 08/12/2022, available at https://www.cdc.gov/nccdphp/dnpao/features/enhance-immunity/index.html
- Zina Semenovskaya, MD, How Long Does a Cold Last? Duration and Stages, K Health, accessed 08/12/2022, available at https://khealth.com/learn/cold-and-flu/how-long-a-cold-lasts/
- Zhao, Y. et al. Can probiotics (live micro-organisms) prevent upper respiratory tract infections such as the common cold? (2022). https://www.cochrane.org/CD006895/ARI_can-probiotics-live-micro-organisms-prevent-upper-respiratory-tract-infections-such-common-cold
- Karsch-Völk M, Barrett B, Kiefer D, Bauer R, Ardjomand-Woelkart K, Linde K. Echinacea for preventing and treating the common cold. (2014). https://www.cochrane.org/CD000530/ARI_echinacea-for-preventing-and-treating-the-common-cold